آن سو :: آنچه رسانه ها به ما نمی گویند

سیاه‌نمایی در آمار خروج نخبگان؛ چه کسانی و چرا می‌خواهند آمار را وارونه جلوه دهند؟

طی سالهای اخیر همواره درباره خروج نخبگان از کشور سیاه نمایی می‌شود. در ادامه به آمارهای مربوط به مهاجرت نخبگان آمده است.

منابع مرتبط

عکس نوشت ها

چندرسانه ای

دریافت پست

برچسب ها: شبهه شبهات آمار نخبگان فرارمغزها

پاسخ شبهه طی سالهای اخیر همواره درباره خروج نخبگان از کشور سیاه نمایی می‌شود. در ادامه به آمارهای مربوط به مهاجرت نخبگان آمده است.

در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور در تراز ۵۰ هزار دانشجو ثابت مانده و تغییرات اندکی داشته و به همین خاطر رتبه دانشجوفرستی ایران به رتبه ۱۹ ام تنزل یافته است. در سال ۲۰۱۹ کشور ایران با ۱۱ ٬ ۴۵۱ دانشجو یک درصد از سهم بازار دانشجویان بین‌المللی در آمریکا را به خود اختصاص داده است.

با یک جستجوی ساده در سایت های اینترنتی می توان آمار یونسکو در ژانویه ۲۰۱۹ را دید که براساس آن، ایران در سال ۲۰۱۱ رتبه ۱۲ کشور‌های اعزام کننده دانشجو در دنیا را داشته و این رتبه در سال ۲۰۱۶ به رتبه ۱۸ تنزل یافته است؛ این در حالی است که براساس همین آمار نرخ رشد تعداد دانشجویان ایرانی خارج از کشور خودمان ۴ درصد بوده که این میزان در مقایسه با کشور‌های همسایه از جمله عربستان با ۷۴درصد و پاکستان با ۳۳درصد بسیار پایین است و کشور آلمان یکی از کشور‌های اصلی اعزام کننده دانشجو در دنیا نام برده شده زیرا حدود ۱۲۰ هزار دانشجوی آلمانی برای تحصیل به خارج از کشور خودشان مهاجرت کرده اند.

در جستجوها با آمار دیگری هم مواجه می شویم، آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) در سال 2018 که تعداد دانشجویان مهاجر از ایران را 12 هزار و 700 نفر اعلام کرده و ایران را در رتبه 12 مهاجرت استعدادها قرار داده است.

از سوی دیگر بنیاد ملی نخبگان ایران در تحلیل و مطالعه از شرایط ۲۷۱۲ نفر برگزیدگان المپیادهای دانشجویی و ۳۵۳۱۳ نفر از رتبه‌های یک تا هزار کنکور اعلام کرده که میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های ۱ تا ۱۰۰۰ کنکور سراسری در رشته ریاضی از حدود ۶۰ درصد برای دانش‌آموختگان سالهای ۹۰ تا ۹۲ با روند کاهشی به حدود ۳۸ درصد برای دانش آموختگان سالهای ۹۵ تا ۹۷ رسیده، میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های ۱ تا ۱۰۰۰ کنکور سراسری در رشته علوم‌تجربی از حدود ۱۰ درصد برای دانش‌آموختگان سال‌های ۹۰ تا ۹۲ به کمتر از ۷ درصد برای دانش آموختگان سال‌های ۹۵ تا ۹۷ رسیده است؛ در رشته‌های علوم‌انسانی نیز میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های یک تا هزار کنکور سراسری از حدود ۲۰ درصد برای دانش آموختگان سال ۹۲ به کمتر از ۸ درصد برای دانش آموختگان سال ۹۷ کاهش داشته است. در ادامه به دلایل سیاه نمایی درباره مهاجرت نخبگان میپردازیم:

آمار جعلی را به نقل از صندوق بین‌المللی پول ارائه داده‌اند در حالیکه هیچ‌گاه چنین آماری توسط صندوق بین المللی پول در خصوص فرار مغزها از ایران منتشر نشده است و در گزارش سال 1998 صندوق بین‌المللی پول ایران، از نظر نرخ خروج تحصیل کردگان به مقصد کشورهای OECD با نرخ 25.6 درصد در مقام یازدهم از 61 کشور مهاجر فرست به این حوزه قرار دارد.
گفته می‌شود که سالانه تا ۱۸۰ هزار نفر با تحصیلات عالیه از ایران مهاجرت می‌کنند، اما اگر کمی دقت کنیم متوجه می شویم که این ادعا مبنایی ندارد؛ زیرا اگر سالانه 180 هزار نفر با تحصیلات عالی از ایران خارج شوند، فقط در 10 سال نزدیک به 1.8 میلیون نفر مهاجر تحصیلکرده ایرانی باید در جهان مشغول فعالیت باشند.
ارائه آمارهای جعلی برخوردی ژورنالیستی و غیرحرفه‌ای و نوعی بازی سیاسی برای ناامیدی و فریب مردم است.
ناامید کردن مردم از نخبگان: هدف دیگر تبلیغات نادرست و سیاه نمایی از مهاجرت نخبگان ناامید کردن مردم کشور است. به این صورت که مردم با دیدن ثمرات علمی کشور که مهاجرت را به جای خدمت در کشور ترجیح میدهند، نتیجه خواهند گرفت که در سیاستگذاری کشور ناکارآمدی وجود دارد؛ از همین رو این ناکارآمدی به تدریج به کل بدنه حاکمیتی اطلاق خواهد شد که فرجامی جز سرخوردگی و ناامیدی مردم جامعه نخواهد داشت.
ناکارآمدی حاکمیت: وجه دیگر سیاه نمایی مهاجرت نخبگان ناکارآمدی حاکمیت است. به نحوی که مردم با دیدن مهاجرت سیل نخبگان، علت این موضوع را ناکارآمدی حاکمیت در نگهداری نخبگان و سپردن مشاغل جامعه به آنها می‌دانند.
لازم به ذکر است که ایران در سال 98 پنجمین کشور مهاجرپذیر جهان بوده است. همچنین۱۹ درصد فارغ‌التحصیلان ایرانی ۲۰ دانشگاه برتر جهان به ایران باز می‌گردند. بنابراین نمیتوان کشور را صرفا مهاجرفرست دانسته و علاوه بر آن آمار بازگشت نخبگان را نادیده گرفت.

سایر کسانی که به این مساله پاسخ داده اند