معیار شورای نگهبان در تایید صلاحیت افراد در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟عمل به موازین قانونی، یا در نظر گرفتن مصالح یا مفاسد؟

تعریف مصالح و یا مفاسد و نیز مصادیق آنها، بسیار گسترده و متنوع می‌باشد و در هر برهه و شرایطی می‌تواند متفاوت باشد! مضافاً بر این که تشخیص مصالح و یا مفاسد نیز طبق قوانین می‌باشد و امری جدای از قانون نیست.

منابع مرتبط
عکس نوشت ها
چندرسانه ای
دریافت پست
برچسب ها: شبهه شبهات

پاسخ شبهه تعریف مصالح و یا مفاسد و نیز مصادیق آنها، بسیار گسترده و متنوع می‌باشد و در هر برهه و شرایطی می‌تواند متفاوت باشد! مضافاً بر این که تشخیص مصالح و یا مفاسد نیز طبق قوانین می‌باشد و امری جدای از قانون نیست.

الف – هیچ نهاد و سازمانی در کشور وجود ندارد که حدود اختیارات و شرح وظایفش در قوانین معین نشده باشد، از جمله "شورای نگهبان".

بنابراین، یک موقع بحث از قوانین است و یک موقع از چگونگی اجرا، و یک موقع افراد احراز صلاحیت شده و یا نشده و قیاس ادوار گوناگون.

*- آیا قوه مجریه [رئیس جمهور و دولت]، همیشه و دقیقاً مُرّ قانون عمل کرده‌اند؟! آیا [در ادوار گوناگون و به ویژه این دوره]، بسیاری از ناهنجاری‌ها و مشکلات کشور و مردم، به خاطر عمل نکردن قوه مجریه به قوانین نمی‌باشد؟! آیا مرتب و در تمامی موضوعات نمی‌گویند: «دولت فلان مصوبه را عمل نکرد و این بلا بر سر کشور و مردم آمد»؟!

برجام چگونه در مجلس تصویب شد؟! یادتان هست در دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، مجلس می‌گفت: «دولت باید پاسخگوی گرانی پراید و گوجه فرنگی باشد»! پس چرا در این هشت سال، نه تنها سکوت، بلکه دولت را همراهی و حمایت کرد؟!

*- آیا قوه مقننه (مجلس شورای اسلامی) که خودش "قانونگذار" می‌باشد، همیشه و دقیقاً مُرّ قانون عمل کرده است؟! برجام چگونه در مجلس تصویب شد؟! یادتان هست در دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، مجلس می‌گفت: «دولت باید پاسخگوی گرانی پراید و گوجه فرنگی باشد»! پس چرا در این هشت سال، نه تنها سکوت، بلکه دولت را همراهی و حمایت کرد؟!

*- آیا قوه قضاییه، که بر اساس اصل 156 قانون اساسی، باید پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و عهده دار وظایفی متفاوت و گسترده‌ای می‌باشد، همیشه و دقیقاً مُرّ قانون عمل نموده است؟! پس این همه مشکلات قضایی، این همه افراد فاسدی که قوه قضاییه فعلی آنها را کنار گذاشته یا حتی بازداشت نموده است، چیست؟!

آیا قوه قضاییه در دوره‌های پیشین، نمی‌توانست طبق قوانین و اختیارات، اراضی تصاحب شده را برگرداند و یا هزاران کارخانۀ تعطیل شده را راه‌اندازی نماید؟!

**- بنابراین، قانون و قوانین یک مقوله است و چگونگی عمل به آن، مقولۀ دیگری می‌باشد که ممکن است مجریان دچار ضعف و خطا هم بشوند.

معیارهای اصلی:

در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده که رئیس جمهور باید از میان "رجال مذهبی و سیاسی" که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد    :      

ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.

در قوانین، برای هر کدام از واژگان فوق نیز تعریف خاصی شده تا هر کسی تفسیر به رأی ننماید. به عنوان مثال:

1- رجال مذهبی، رجالی هستند که آگاهی لازم به دین اسلام و مذهب تشیع داشته و تدین و تقیدشان به انجام شعایر و مناسک دینی در زندگی فردی و اجتماعی از برجستگی ویژه ای برخوردار باشد، به گونه ای که در میان مردم به این خصوصیت، شناخته و مشهور باشند.

2- رجال سیاسی، رجالی هستند که قدرت تحلیل و درک آنها از مسائل و پدیده‌های سیاسی به جهت آگاهی عمیقشان از مسائل سیاسی اجتماعی اعم از داخلی و بین المللی و حضورشان در صحنه‌های سیاسی به نحوی باشد که همواره مصالح نظام اسلامی و معیارهای اصیل انقلابی در عملکرد آنها لحاظ شده باشد، به گونه‌ای که در میان مردم به این خصوصیت‌، شناخته و مشهور باشند .

تشخیص مصادیق:

در عین حال، تطبیق و تشخیص مصادیق باید بر عهده اشخاص باشد؛ لذا در قانون اساسی، نهادی به عنوان "شورای نگهبان" تعریف شده است که در هر کشور و نظامی، مشابه آن به نام‌های دیگر وجود دارد.

اعضای شورای نگهبان در جمهوری اسلامی ایران 12 نفر می‌باشند که شش نفر آنها فقهای منصوب ولیّ فقیه، و شش نفر دیگر حقوقدانانی می‌باشند که قوه قضاییه معرفی و مجلس شورای اسلامی تأیید کرده است. چنان که هم اکنون سه نفر از اعضا، معرفی شدگان رئیس قوه قضاییه پیشین [جناب آملی لاریجانی] و تأیید شدگان مجلس پیشین به ریاست دکتر لاریجانی می‌باشند.

حال این اعضا باید تشخیص دهند که چه کسانی مصداق "رجل مذهبی و سیاسی" می‌باشند، و صرفاً تشخیص هم کافی نیست، بلکه برای هر نامزدی رأی گیری می‌شود و باید حداقل هفت نفز از 12 نفر، رأی مثبت بدهند تا نامزدی معرفی شود.

چالش‌ها - به عنوان مثال:

  • -آیا نامزدی که زندگی تجملی دارد، و نه تنها درد مردم را درک نمی‌کند، بلکه به دنبال آباد کردن زندگی شخصی خود و خویشان بوده است، "رجل مذهبی و سیاسی" می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که در مسئولیت‌ها و مدیریت‌های گذشته‌اش، سازمانش را با رشوه و رانت اداره می‌نموده، و بالتبع حقوق مردم را ضایع می‌نموده، "رجل مذهبی و سیاسی" می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که بارها و بارها دستور العمل‌های صریح ولیّ فقیه را رعایت ننموده و پس از هر فرمایش ایشان، یک سخنرانی در نقطه مقابل نموده است، از مذهب و سیاست و التزام قابل قبول و مورد اطمینانی برخوردار می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که بسیار هم سالم و صالح است، اما تا کنون هیچ مسئولیتی در ادارۀ امور کشور نداشته [مثلاً فقط یک فرمانده نظامی یا انتظامی در ارتش یا سپاه پاسداران بوده]، یک رجل سیاسی می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که در دوران مسئولیت‌هایش، با لابی‌کاری و گرایشات حزبی و جناحی و ...، در تصویب یک قانون اِعمال نفوذ نموده است، "رجل مذهبی و سیاسی" محسوب می‌شود؟!
  • -آیا نامزدی که در انتخابات‌های گوناگون شرکت کرده، اما از بیت المال و امکانات دولتی، برای ارتباطات و تبلیغات خود سوء استفاده نموده، یک "رجل مذهبی و سیاسی" می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که گرایشات متعصبانۀ نژاد پرستانه [مثلاً پان ترکیسم] دارد و یا در جهت ایجاد اختلاف بین نژادها یا مذاهب شیعه و سنّی در ایران عمل می‌کند، "رجل مذهبی و سیاسی" می‌باشد؟!
  • -آیا نامزدی که از اعضای خانواده اولش، تابعیت یک کشور بیگانه [آن هم امریکا یا انگلیس] را دارد، دارای بهترین شرایط می‌باشد؟! مگر دکتر لنکرانی را به بهانه تابعیت پدرش در امریکا [که از کودکی به امریکا رفته بود]، تخریب، منکوب و بایکوت نکردند؟!

احراز صلاحیت:

به رغم آن در ضد تبلیغ، از واژۀ «رد صلاحیت» نهایت سوء استفاده را می‌کنند، کار شورای نگهبان، رد صلاحیت نامزدها نیست، بلکه "احراز صلاحیت" است. یعنی حکم نمی‌دهد که این نامزدها صلاحیت ندارند؛ بلکه می‌گوید: «در میان نامزدها، صلاحیت این افراد احراز شد»! لذا چه بسا صلاحیت نامزدی در دوره‌ای احراز نشود و در دوره بعدی احراز شود.

تنگناها:

اینها همه قوانین هستند، اما در مقام اجرا، تنگناها‌یی هم وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال:

  • -وقتی رئیس جمهور وقت برای دور دوم ریاست جمهوری ثبت نام می‌کند (مانند: هاشمی، خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی)، شورای نگهبان نمی‌تواند به این راحتی صلاحیت او را تأیید نکند، چرا که اگر بگوید: «صلاحیت این شخص برای ریاست جمهوری احراز نشد»، باید هم اکنون نیز استغفا دهد، چون صلاحیت ریاست جمهوری را ندارد؛ مضافاَ بر این که چنین رأیی، بازتاب و عواقب شدید داخلی و خارجی خواهد داشت و به اعتبار کشور لطمه می‌زند.
  • -وقتی هزار نفر و یا نزدیک ششصد نفر از پیک موتوری گرفته تا رجال سیاسی، برای ریاست جمهوری ثبت نام می‌کنند و وزارت کشور بدون پالایش لازم و مکفی، نام همه را به شورای نگهبان می‌دهد، و یا حتی وقتی در نهایت 40 نفر پذیرفته می‌شوند، شورای نگهبان نمی‌تواند و نباید نام هر چهل نفر را به عنوان نامزد احراز صلاحیت شده بدهد، بلکه باید در بین آنها چهار، پنج، شش یا در نهایت ده نفر را که دارای شرایط بهتری هستند را برگزیند و معرفی نماید. مگر در فرانسه و یا بسیاری از کشورها چنین نیست؟!

بازی‌های سیاسی:

در این جریان، نباید بازی‌های سیاسی و ترفندهای کسانی که نه تنها موافق یا مخالف برخی از کاندیداها نیستند، بلکه اساساً جمهوری اسلامی و قانون اساسی را قبول ندارند و از همان ابتدای انقلاب، با نهادی تحت عنوان "شورای نگهبان" دشمنی داشته‌اند را نیز در نظر گرفت.

وقتی بیش از 40 نفر، از معاون رئیس جمهور گرفته تا وزیر، وکیل، مدیر و ...، بدون این که صلاحیت رئیس جمهور شدن را داشته باشند، و یا حتی بدون آن که خودشان چنین قصدی داشته باشند، و یا جناح معرفی کننده چنین نظری نسبت به آنها داشته باشد، برای رئیس جمهور شدن ثبت نام می‌کنند، معلوم می‌شود که هدف اصلی، غوغاسالاری، جوّ سازی، جریان‌سازی، ضد تبلیغ برای کاهش شرکت کنندگان، و حتی اگر شد ایجاد اغتشاش در امر انتخابات می‌باشد؛ چرا که می‌دانند شورای نگهبان، نمی‌تواند و نباید 40 نفر را برای نامزدی ریاست جمهوری معرفی نماید.

سایر کسانی که به این مساله پاسخ داده اند